Ontwikkelingsweg

Deze keer over het worden van de enige echte acupuncturist die jij kunt worden. Overwegingen over idealen, teleurstellingen, Vijf Fasen en innerlijke autoriteit, aan de hand van een paar vragen en enkele antwoorden.

Opmerking 2010: leuk om te beseffen dat mijn eigen ontwikkeling sinds 2004 eerder nog in een stroomversnelling is geraakt dan dat deze in 2004 min of meer was afgerond. Kleine tekstwijzigingen t.o.v. de 2004-versie.

Je biografie als acupuncturist

Wie er voor gekozen heeft om te werken als acupuncturist of kruidengeneeskundige staat zelfs als de opleiding 'volledig' was aan het begin van het zelfstandig werken vaak te stuntelen en heeft het gevoel, niets te weten. Zo verging het mij in ieder geval. Teruglezend in de statussen van mensen die destijds bij me kwamen vraag ik me nog al eens af hoe het in hemelsnaam mogelijk was dat ze zich na (door?) mijn behandeling beter gingen voelen. En wordt me soms ook duidelijk waarom sommigen zich niet beter gingen voelen...

Dat is inmiddels al een tijd geleden. In de tussentijd is er wel het één en ander gebeurd. Ik durf nu te zeggen: ik heb een eigen werkwijze ontwikkeld. Hoe gaat dat? Hmm, lastig te zeggen. Leuk om een poging te doen. Nog leuker om me te realiseren dat duizenden acupuncturisten over de hele wereld allemaal hun eigen verhaal zouden kunnen schrijven. Een verhaal over inspiratiebronnen, twijfels, nieuwe horizonten. Ik vrees bij velen ook een verhaal van afhaken, terugvallen op bekende patronen, routinebehandelingen. Juist dan kan het schrijven van je eigen verhaal de ontwikkeling weer op gang brengen!

Een aantal vragen die bij het schrijven van het verhaal van je ontwikkeling als acupuncturist belangrijk lijken te zijn:

Waarom ben je eigenlijk acupunctuur gaan studeren? Wat sprak je erin aan?

Bij mij in de opleiding varieerde dat van: "de vergoedingen voor acupunctuur zijn hoger" via "zo kan ik denk ik meer klachten verhelpen" tot allerlei varianten van "ik geloof dat acupunctuur het lichaam (de mens) op een manier ziet die omvattender is, en ik wil daar véél meer over weten". Voor mij was het vooral het vermoeden van een alternatief voor de in mijn ogen kunstmatige scheiding van 'lichaam' en 'geest' dat me naar de acupunctuur dreef. Ik ben niet teleurgesteld geraakt!

Wat waren grote eye-openers in je werk met acupunctuur?

Er zijn van die momenten, dan lijkt het alsof er een wereld aan mogelijkheden opengaat, door een boek, een inzicht, een ervaring. Het duurt dan vaak nog jaren voordat je je die wereld ook eigen hebt gemaakt, maar dat is dan ook de moeite waard! Vaak hebben ze te maken met dwarsverbindingen die je gaat zien, 'missing links' die zich aan je opdringen, onverwachte kwaliteiten van jezelf. Soms is een zinnetje in een boek voldoende om je te laten beseffen: zo wil ik het ook, of: zo doe ik het eigenlijk ook! Voor mij was dat bijvoorbeeld de opmerking van een bekend acupuncturist in een boek met case-studies dat hij een lichaamsgebied 'scande' om te bepalen waar hij wilde prikken. Hé, wow. Zo doe ik het eigenlijk ook, alleen durfde ik dat nooit serieus te nemen. Nu wel, en dat scheelt me toch een gepuzzel en gepieker... Van nog groter invloed was het langzaam doorbrekende besef dat stagnatie vrijwel altijd een manier is om bepaalde ervaringen niet toe te laten, met andere woorden: een vorm van 'overleven'. En dat acupunctuur kan helpen om de weg terug te vinden naar 'leven'. Hoe acupunctuur daarin kan helpen, daar richt zich mijn zoektocht steeds opnieuw op, en ik geloof dat ik daarin mijn thema als acupuncturist gevonden heb.

Wie zijn voor jou inspirerende acupuncturisten?

Zeker als je net begint, maar ook later nog (eigenlijk begin ik ook nog maar net, trouwens), heb je je voorbeelden nodig. Volgen van nascholing, lezen van boeken, contact met collega's zijn ontzettend belangrijk om je te helpen je steeds meer te gaan richten op jouw eigen richting. Ik vermoed dat dit een belangrijker functie van nascholing en literatuur is dan feitenoverdracht en kunstjes leren, maar misschien zijn anderen dat niet met me eens. Overigens is het ook belangrijk dat je uiteindelijk gaat zien dat jouw grote voorbeelden niet klakkeloos nageaapt kunnen worden, zie hiervoor de volgende vraag.

Wat voor doodlopende steegjes ben je ingelopen tijdens je werk met acupunctuur?

Iedereen heeft als het goed is periodes waarin hij of zij denkt het licht te zien, maar helaas... Mijn indruk is dat dat vooral gebeurt wanneer je je overlevert aan methodes waarvan een ander zegt dat ze fantastisch werken zonder zelf nog open te staan voor wat er zichtbaar wil worden. Ik heb er vrij lang over gedaan om te zien dat de nadruk op 'Leegte' in veel boeken over 'TCM' het zicht op de - volgens mij - centrale rol van 'stagnatie' behoorlijk ontneemt. Sowieso is de sterke nadruk op Zang-Fu-syndromen in de opleidingen tot acupuncturist en veel boeken over acupunctuur mij nogal slecht bekomen. Verder heb ik nogal eens mijn neus gestoten met het op zich juiste adagium dat toename van lichaamsbewustzijn acupunctuur op den duur overbodig maakt. Ik wilde nog al eens sneller dan mijn patiënten. En dat terwijl acupunctuur zo'n prachtig middel kan zijn om juist dat lichaamsbewustzijn te doen toenemen.

Overpeinzing over ontwikkeling

Ik vermoed dat elke ontwikkeling gaat via de Vijf Fasen. De impuls vanuit je Jing (Water, wat tot expressie wil komen) komt in de dagelijkse realiteit van alles tegen wat daarmee niet in overeenstemming is, en dat leidt tot frustratie en creativiteit (Hout) en dan tot Wow! enthousiasme en idealen (Vuur). Dan concreet vorm geven en toetsen aan de realiteit (Aarde) en vervolgens opnieuw toetsen aan je innerlijk en het onzuivere afstoten (Metaal) tot je weer terugkeert tot de Essentie, waarvan je opnieuw iets tot expressie hebt gebracht. Mijn vermoeden is, dat met name de enge Fasen Metaal en Water mensen ervan weerhouden om echt de diepte in te gaan en vernieuwd weer boven te komen. Je weet wat je hebt, niet wat je krijgt, nietwaar? Mijn indruk is ook dat juist door dit wel te doen je oorspronkelijke motivatie zich steeds verder verdiept en er steeds meer schakeringen zichtbaar worden. De Vijf Fasen als burn-outpreventie.

Innerlijke autoriteit

Daalt in The Lord of the Rings immers niet Aragorn met zijn zwaard (Metaal) af in de wereld van de verdorden (Metaal), om de koning te ontdekken die hij werkelijk is (Water) om vervolgens over de rivier (Water) een geheel nieuw tijdperk (Hout) in te luiden? Hij ontwikkelt door zijn bestemming niet langer te willen ontlopen zijn eigen innerlijke autoriteit, tot heil van allen die aan hem zijn toevertrouwd. De koning als heler, de innerlijke autoriteit van de heler. Er schuilt een Aragorn in elk van ons.

Koos van Kooten
augustus 2004