Geschiedenis van de acupunctuur

Vanaf deze Huang Ti mag ik, onder de titel  "Zeker weten?"  een column schrijven.
Uit deze titel blijkt, dat ik me in deze column dingen wil afvragen. Daarvoor is het eerst nodig om bepaalde overtuigingen, zaken die wij acupuncturisten, of wij hulpverleners, bewust of onbewust als vaststaande feiten beschouwen in twijfel te trekken. En die twijfel geeft mij dan de ruimte om te gaan kijken, welke ervaringen ikzelf heb of heb gehad rond dat onderwerp. En wie weet nodigt het beschrijven van mijn ervaringen u weer uit om uw eigen ervaringen te onderzoeken. Ik hoop, dat er regelmatig iemand een reactie zal sturen, met weer andere ervaringen. Hoe meer ruimte voor ervaringen, hoe minder vaststaande overtuigingen, hoe meer ruimte voor beweging en transformatie. Toch?

Hoe is acupunctuur ontstaan?

Om met het begin te beginnen: Hoe is acupunctuur ontstaan? Er zijn boeken die dat vrij precies menen te weten. Er was eens een man, die erge hoofdpijn had en ten oorlog moest. Nu wilde het toeval dat hij door een pijl geraakt werd in zijn onderarm. En pats: weg hoofdpijn. Ook was er iemand blind. Maar toen hij iets op zijn voet liet vallen was hij genezen. Al deze wonderlijke gebeurtenissen kwamen via overlevering terecht bij een aantal slimme mannen (vrouwen komen in de geschiedenis van acupunctuur niet voor), die eens goed gingen puzzelen. Ze piekerden en keken nog eens goed, en toen waren ze eruit: al die genezingen op afstand moesten wel lopen via meridianen. Nu konden ze gericht gaan experimenteren: als ik nu daar prik, wat gebeurt er dan elders? Er werden laboratoria ingericht, medisch ethische commissies aangesteld, dubbel blinde gerandomiseerde crossover ... Hé, hoe kom ik daar nu ineens bij?

Juist ja: het probleem bij dit verhaal vind ik dus, dat het erg lijkt op de manier van denken en doen zoals die bij ons sinds een jaar of 300 gangbaar is: deductie, reductie en allemaal erg logisch. En wat mij nog het meeste stoort: het lijkt helemaal niet op de manier waarop ik zelf begon te ontdekken dat acupunctuur, meridianen, punten een realiteit zijn. En het lijkt ook niet op de verhalen die patiënten mij vertellen over hun ervaringen met acupunctuur.

Zo zijn er nogal wat patiënten die mij precies kunnen vertellen waar de eerste naald deze keer moet komen, en waar de tweede, en wanneer het genoeg is. Terwijl deze mensen toch niet hebben geleerd wat ik heb geleerd. En er zijn mensen die mij precies kunnen vertellen wat ze voelen als ik prik in bijvoorbeeld Neiguan (PC6).

En ikzelf doe doorgaans pas echt goede acupunctuur als ik mijn acupunctuurkennis even vergeet, echt ga kijken en me afstem op de energie die in iemand stroomt of ook niet stroomt. Soms kijk ik dan nadat ik geprikt heb even na wat dit punt eigenlijk voor werking heeft. Weer wat geleerd.

Niets van dit alles staat in de officiële leerboeken. Terwijl ik zeker weet dat het voor mij en mijn patiënten zo werkt. Blijkbaar is het mogelijk, te voelen en te ervaren dat en hoe acupunctuur werkt. En natuurlijk is het zinnig om die gevoelens, die ervaringen te ordenen in steeds weer nieuwe of tot leven komende systemen en modellen (het meridiaansysteem bijvoorbeeld). Maar het is niet zinnig, om vervolgens die modellen tot de waarheid te verheffen en dat model aan de werkelijkheid op te dringen. Is het toeval dat de ervaring van mensen uit de geschiedenis van de acupunctuur geschreven is?

Koos van Kooten

februari 2003