Flexibiliteit en creativiteit

Acupuncturist en kruidengeneeskundige is in zekere zin een eenzaam vak, zeker als je in je eentje werkt. Niet dat dat perse erg is. Maar het betekent wel dat je je beslissingen meestal alleen neemt. Geen protocollen (bewaar me!) voor migraine, slapeloosheid, wat dan ook. (Even terzijde: een man die zich zeer intensief met opstellen van verpleegkundige protocollen bezig had gehouden vertelde me eens: "protocollen zijn eigenlijk alleen geschikt voor mensen die net in de praktijk gaan werken, maar tegenwoordig worden ze gebruikt om mensen die al jaren in de praktijk werken te vertellen dat ze geen vrijheid meer hebben om naar eigen inzicht te handelen.") Maar dat wil niet zeggen dat wij ook niet onze moetens en niet-mogens hebben. Ook wij hebben onze autoriteiten: de Benski's, de Maciocia's, de Rossen.

Nooit gebruiken als er geen koorts is!

Het is alweer een tijd geleden dat er een wat oudere vrouw bij me kwam met gevoelsstoornissen in de benen en armen. De westerse diagnose was polyneuropathie. De pols was krachtig, rechts sterker dan links, neigde naar snel en was flink gespannen. De tong was gezwollen aan de randen, vrij rood en met een 'maag-kuil' (dat kon je geen 'crack' meer noemen). Verder iets blauwe aders.
Ik ging behandelen met acupunctuur, en dat ging wat betreft de benen eigenlijk redelijk goed. Alleen terwijl de tekenen van stagnatie afnamen leek het wel of de tong steeds roder werd, en rond die kuil in het midden zelfs dieprood. Er was vrijwel geen beslag. De pols was toch duidelijk snel.
Nou bleek wel dat ze in het verleden een enorme gastritis had gehad, en sindsdien maagzuurremmers slikte (nu Losec). Losec geeft volgens mij zoals veel medicijnen een Yinleegte van de Maag, maar dat geeft geen krachtige pols. Het werd me steeds duidelijker dat hier een enorme Hitte aan het werk was die de vloeistoffen uitputte. Acupunctuur leek hier niets te kunnen doen (ik heb het geprobeerd) en ik ging op zoek naar een kruidenformule. Bai Hu Tang (het aftreksel van de witte tijger) leek mij de basisformule. Hitte klaren uit de Qi-laag, flink wat gips (maagzuur?), dat de Hitte eerder ventileert dan purgeert.

Ik heb nooit koorts!

Nou wilde het geval echter, dat deze mevrouw eerder al eens had gemeld nóóit koorts te hebben. En dat ze altijd enorm koude handen en benen had. Voor de niet-kruidenkundigen onder ons: Bai Hu Tang heeft als hoofdsymptoom: hoge koorts. Sterker nog: Benski meldt dat je deze formule nooit mag gebruiken bij afwezigheid van koorts.Nou kan ik daar gelukkig tegen. Dan lees ik wel: "nooit ongewijzigd gebruiken bij afwezigheid van koorts", of ik denk "er is wel Hitte, maar hij kan er niet uit."

Gecompliceerde toestanden vragen een onorthodoxe aanpak, en de twee toevoegingen die ik me veroorloofde waren Gui Zhi (kaneeltwijgje) en Chai Hu (bupleurum), de één warm, de ander koud, beide oppervlakte bevrijdend en de Qi-circulatie bevorderend (de één in de meridianen, de ander in de Lever en in de Shao Yang laag). Verder een Yin-tonic (Mai Men Dong). Tot mijn geruststelling stond er in Benski overigens wel een variant waarin Gui Zhi was gebruikt, dus ik was niet de eerste.

Het resultaat was spectaculair. Wat in ongeveer 10 keer acupunctuur niet was gelukt was na twee weken kruiden bereikt: geen koude voeten meer, ze voelde de voetzolen overdag niet meer prikken, ze voelde zich lichter, makkelijker en prettiger, ze dacht nauwelijks meer aan haar handen. De pols leek minder vol, de tong was minder rood en had zowaar wat beslag gekregen. Na een aantal variaties op dit thema gedurende ca. 2 maanden gebruikte ze nog een tijdje Si Ni San (koude uiteinden poeder) aangevuld met Hitte klarende en Yinvoedende kruiden. Mijn vermoeden was dat ze daarmee een operatie aan het inmiddels toch vastgestelde carpaal-tunnel-syndroom kon voorkomen. Die heeft ze op aandringen van de neuroloog toch laten verrichten, maar drie maanden na het staken van de behandeling was ze klachtenvrij.

Dit is een pleidooi voor het vertrouwen op je eigen 'weten'. De boeken zijn er voor ons, wij zijn er niet voor de boeken. Het is geen pleidooi voor zomaar wat doen. (Ik zou niet durven...)

Koos van Kooten
augustus 2003