Kiiko Matsumoto's Clinical Strategies

door: Kiiko Matsumoto en David Euler; uitg.: Kiiko Matsumoto International, Natick, Massachusetts, USA; ISBN 0-97196695-0-7

Al een tijd loop ik rond met het idee om Hara Diagnosis - Reflections on the Sea van Kiiko Matsumoto en Stephen Birch hier te bespreken. Ook al is het boek bijna twintig jaar geleden verschenen, volgens mij zijn er nog veel acupuncturisten die deze 'Hara-Classic' niet hebben (gelezen), en dat is heel jammer. Gewoon alsnog doen, dan hoef ik het niet te bespreken en kan ik een recenter boek bespreken. In 2003 verscheen"Kiiko Matsumoto's Clinical Strategies", en dat is ook precies waarover het in deze ruim 400 pagina's dikke en 129 euro kostende boek gaat.

Kiiko Matsumoto is een Japanse die lange tijd leerling was van Kiyoshi Nagano en op basis van wat ze bij hem leerde een deels eigen systeem ontwikkelde. Hierin speelt palpatie van de buik en andere delen van het lichaam een belangrijke rol. Acupunctuurpunten worden vervolgens op hun bruikbaarheid beoordeeld door te kijken of ze de drukpijnlijkheid in de buik (of elders) verminderen. Daarna worden deze punten gebruikt. Soms worden dan overigens ook andere punten gebruikt. En het kan zelfs zijn dat er ook punten uit een ander rijtje gebruikt moeten worden. Zoals ik het nu opschrijf klinkt het al gauw vreselijk ingewikkeld. Als je dit boek leest, zeker ook de vele casusbeschrijvingen, wordt echter langzaam maar zeker duidelijk hoe het werkt. En wanneer je vervolgens deze strategieën gaat uitproberen en merkt dat het allemaal klopt (behalve soms, maar dan heb je gewoon ergens iets over het hoofd gezien, en als je dat 'iets' alsnog gevonden hebt, werkt het alsnog) kun je volgens mij niet anders dan razend enthousiast worden. Ik ben niet helemaal onbevooroordeeld, want ik heb het afgelopen jaar - zonder dat ik dit boek in mijn bezit had - al vrij intensief met deze werkwijze in aanraking gekomen, dus voor mij is het nu een feest om veel zaken te herkennen, uitgelegd te zien, te zien terugkomen, in zijn samenhang te zien.

Een voorbeeld. Wanneer er ter hoogte van linker ST 27 drukpijn bestaat wordt dit beschouwd als een signaal van Bloedstagnatie (Oketsu). De behandeling hiervoor bestaat uit LR4 en LU5 aan de  linkerzijde en de Nagano-immuunpunten (een zone op de onderarm tussen LI 9 en 11) aan twee kanten. Naalden en evt. draadvormige moxa op deze punten verminderen als het goed is (en vaak is het goed) de drukpijn hier.
Nu is dit denk ik niet de enige mogelijkheid om Bloedstagnatie, die vaak met Leverstagnatie samenhangt, te behandelen met acupunctuur (de behandeling voor Manaka's "cross-syndrome" werkt vaak ook, of het behandelen van zgn. Entry-Exit blocks tussen Lever- en Longmeridiaan uit de Vijf Elementen Acupunctuur), maar dit is wel een heel elegante, en de directe feedback door middel van palpatie is zowel voor behandelaar als patiënt een flinke opsteker. Alleen al met deze puntcombinatie, op deze manier toegepast, is het mogelijk om sommige hardnekkige problemen vlot te trekken.

Zoals gezegd, dit boek is meer dan 400 pagina's dik, en het staat boordevol met "als dit punt pijn doet, palpeer dan dat punt, als dat punt de pijn op het eerste punt vermindert, doe dan dat; als dat niet voldoende verbetering geeft, probeer dan zus, en test vervolgens zo". Als je dit allemaal in een week probeert te verteren kun je waarschijnlijk opgenomen worden, maar als je bereid bent om er een aantal maanden mee te gaan oefenen, de strategiën te gebruiken in plaats van wat je tot nu toe deed, de problemen die je tegenkomt opzoekt, dan ben je vervolgens een heel nieuwe en rijkgesorteerde la in je acupunctuurgereedschapskast rijker.
Heeft deze recensent deze keer dan helemaal niets te mopperen? Jawel, hoor. Hoe komt iemand eigenlijk aan al die spanning in zijn of haar lijf? En is deze persoon na geslaagde behandeling vervolgens gelukkiger dan daarvoor? Als je het lichaam van de mens als het gebouw beschouwt waarin hij of zij woont, dan zijn deze protocollen en strategieën voor mijn gevoel fantastische restauratie- en renovatiegereedschappen. Met de vraag of degene wiens huis daar zo fantastisch gerenoveerd is er ook daadwerkelijk voor zal kiezen om in dit huis te gaan wonen houden bouwvakkers zich meestal niet bezig. Oké, ik wéét dat lichaam en geest niet te scheiden zijn, en ik wéét dat juist het directe lichamelijke contact van deze werkwijze het makkelijker kan maken om ook de bewoner van het huis te bereiken. Een goede bouwvakker houdt contact met de bewoner, en hij verstaat het bouwvakkersvak. Voor dat laatste is dit boek een geweldig verrijking, als je tenminste van intensief werken, diagnose via palpatie en subtiele behandelingstechnieken houdt.

Koos van Kooten